Pankreas Kanseri

Pankreas Kanseri

Pankreas kanseri, pankreas hücrelerinin kontrolden çıktığı ve anormal şekilde çoğalmaya başladığı bir hastalıktır. 

Sindirim sistemi kanserleri arasında en sık görülen ikinci kanser türüdür. Türkiye'de pankreas kanseri erkeklerde 7. en sık, kadınlarda ise 8. en sık görülen kanser türüdür. Her yıl yaklaşık 7.000 kişiye pankreas kanseri teşhisi konmaktadır. Dünyada ise en sık görülen kanser türleri arasında ilk 10'dadır. Her yıl ortalama 450.000 kişi pankreas kanseri nedeniyle hayatını kaybetmektedir.

Pankreas Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Pankreas kanserinin belirtileri genellikle geç evrelerde ortaya çıkar. Bu nedenle erken teşhis oldukça zordur. En sık görülen belirtiler şunlardır:

• Karın ağrısı
• Sırt ağrısı
• Kilo kaybı
• İştahsızlık
• Mide bulantısı ve kusma
• Yorgunluk
• İshal veya kabızlık
• Kanlı veya koyu renkli dışkı
• Kaşıntı
• Sarılık

Pankreas Kanseri Risk Faktörleri

Pankreas kanseri, pankreas hücrelerinin anormal şekilde çoğalması ve kontrolsüz bir şekilde büyümesi ile oluşan bir hastalıktır. Erken teşhis oldukça zor olduğundan ve tedavisi de zorlayıcı olabildiğinden, risk faktörlerini bilmek ve gerekli önlemleri almak büyük önem taşımaktadır. Risk faktörleri arasında şu başlıklar ön plana çıkmaktadır:

• Yaş (65 yaş üstü)
• Sigara içmek
• Ailede pankreas kanseri öyküsü
• Obezite
• Diyabet
• Kronik pankreatit
• Bazı nadir genetik sendromlar

Pankreas Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Pankreas kanseri teşhisi, çeşitli testler ve tetkikler ile yapılır. Teşhis için en kesin yöntem doku biyopsisidir. Erken teşhis oldukça zor olduğundan, doktorlar hastanın semptomlarını, risk faktörlerini ve tıbbi geçmişini de göz önünde bulundurur. CA 19-9 testi, pankreas kanseri için en yaygın kullanılan tümör belirteç testidir. Ancak, CA 19-9 seviyesi diğer bazı sağlık problemlerinde de yükselebileceğinden, tek başına tanı koymak için yeterli değildir. Öte yandan karaciğer fonksiyon testleri, lipaz ve amilaz gibi pankreas enzimleri ve kan şekeri seviyesi de değerlendirilebilir.

Ultrasonografi, karın bölgesinin ses dalgaları ile görüntülenmesi yöntemidir. Pankreas ve diğer organlarda herhangi bir kitle veya anormallik olup olmadığını gösterir. X-ışınlarıyla da pankreasın ve çevresindeki dokuların detaylı görüntülerini elde etmek mümkündür. Bunların yanında MR, ERCP (Endoskopik retrograd kolanjiopankreatografi) ve EUS (Endoskopik Ultrason) da bu hastalığın tanısı konulurken kullanılan yöntemlerin içinde sayılabilir.

Pankreas Kanseri Evreleri

Pankreas kanseri, kanserli hücrelerin pankreasın ve çevresindeki dokuların ne kadar yayıldığına göre 4 evreye ayrılır:

Evre 0:  Kanser pankreas kanalının en üst katmanlarıyla sınırlıdır ve çıplak gözle veya görüntüleme yöntemleriyle tespit edilemez.

Evre 1:

Evre 1A: Tümör 2 cm'den küçüktür ve pankreas ile sınırlıdır.

Evre 1B: Tümör 2 cm ile 4 cm arasındadır ve pankreas ile sınırlıdır.

Evre 2:

Evre 2A: Tümör 4 cm'den büyüktür ve pankreas ile sınırlıdır.

Evre 2B: Tümör pankreas dışına büyümüştür veya yakınındaki lenf bezlerine yayılmıştır.

 Evre 3:

Evre 3A: Tümör pankreas ve çevresindeki dokulara (karın zarı, sinirler, damarlar gibi) yayılmıştır.

Evre 3B: Kanser pankreas ve çevresindeki dokulara ve bölgesel lenf bezlerine yayılmıştır.

 Evre 4: Kanser pankreas ve çevresindeki dokulara, bölgesel lenf bezlerine ve uzak organlara (karaciğer, akciğerler, kemikler gibi) yayılmıştır. Evreleme, tedavinin planlanmasında ve hastanın prognozunun (tahmini yaşam süresi) belirlenmesinde önemli rol oynar.

Pankreas Kanseri Tedavisi Nasıldır?

Pankreas kanserinin tedavisi, kanserin evresi, hastanın genel sağlık durumu ve tümörün spesifik özellikleri dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlıdır. Pankreas kanseri genellikle ileri bir aşamada teşhis edilir ve bu da tedavi seçeneklerini sınırlayabilir. Cerrahi, özellikle tümör lokalize ise ve pankreasın ötesine yayılmamışsa, pankreas kanseri için yaygın bir tedavidir. Cerrahi seçenekler pankreasın bir kısmının (pankreatektomi), pankreasın tamamının veya çevre dokuların çıkarılmasını içerebilir. Ancak, tüm pankreas kanserleri ameliyat için uygun değildir.

Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini yavaşlatmak için ilaçlar kullanır. Genellikle ameliyattan önce veya sonra tümörleri küçültmek veya kalan kanser hücrelerini ortadan kaldırmak için kullanılır. Ameliyatın bir seçenek olmadığı durumlarda, kemoterapi hastalığın yayılmasını kontrol etmek ve semptomları hafifletmek için birincil tedavi olarak kullanılabilir.

Radyasyon tedavisi de ayrıca kanser hücrelerini hedef almak ve öldürmek için yüksek enerjili ışınlar kullanır. Tek başına veya cerrahi ve/veya kemoterapi ile birlikte kullanılabilir. Radyasyon tedavisi, özellikle kanser tamamen ortadan kaldırılamadığında, semptomları kontrol etmeye ve yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olmak için sıklıkla kullanılır.

Pankreas Kanseri Tedavisinde Alternatif Yöntemler

Pankreas kanseri tedavisinde cerrahi müdahale, kemoterapi ve radyoterapi dışında farklı yaklaşımlar da bulunmaktadır. Hedefe yönelik tedavi ilaçları, kanser büyümesini teşvik eden süreçleri özel olarak hedeflemek ve bunlara müdahale etmek için tasarlanmıştır. Bu ilaçlar kemoterapi ile birlikte veya bazı hastalar için alternatif olarak kullanılabilir. 

Öte yandan immünoterapi, vücudun bağışıklık sistemini kanser hücrelerini tanıması ve onlara saldırması için uyaran diğer bir alternatif tedavidir. Henüz tüm pankreas kanserleri için standart bir tedavi olmasa da devam eden araştırmalar immünoterapinin belirli hastalar için sonuçları iyileştirme potansiyelini araştırmaktadır.

Ayrıca pankreas kanserinin evresi ne olursa olsun, palyatif bakım semptomların yönetilmesinde, yaşam kalitesinin iyileştirilmesinde ve hastalar ve aileleri için duygusal destek sağlanmasında çok önemli bir rol oynar. Hastalık ve tedavisiyle ilişkili ağrı ve diğer sıkıntı verici semptomların giderilmesine odaklanır. Prosedür hakkında detaylı bilgi almak için Medwide’a ulaşın.